İletişim teknolojisinin henüz günümüzdeki kadar gelişmiş olmadığı tarihlerde, insanların birbiriyle haberleşmek için yaygın olarak kullandığı araçların başında kartpostal, mektup ve telgraf gelmekteydi. Şimdi ise artık bir nostalji ürünü olarak hayatımızdaki varlığını koruyan kartpostal, pek çok kişi tarafından hala ilgiyle kullanılmaktadır. Türkiye’nin online matbaa sitesi Matbuu olarak bugünkü içeriğimizde kartpostal nedir, konusunu ele alıyoruz.
Kartpostal Nedir?
Kartpostal, yakın bir döneme, yani 2000’lerin başlarına kadar salt iletişim amacıyla olmasa da yılbaşı, bayram veya doğum günü gibi özel günlerde kullanılmaya devam eden bir mesaj gönderim aracıydı. Farklı şehirlerde veya farklı ülkelerde yaşayan arkadaşlar ve aileler, bu keyifli kartlar aracılığıyla sevinci, üzüntüyü ve özlemi paylaşarak manevi bir bağın temellerini atmaktaydı.
Yakın geçmişte, o dönemin sevilen ünlülerinin fotoğraflarının dahi sıklıkla yer aldığı kartpostallar, yalnızca iletişim kurmanın değil anı biriktirmenin de özgün bir yoluydu. Birbirinden değişik pulların, enteresan el yazılarının ve çok çeşitli görsellerin yer aldığı renkli kartlar, bir araya geldiklerinde bir hikâyenin kahramanları olarak rol almaktaydı.
Kartpostal nedir, sorusunu cevaplamaya çalışırken kartpostalların hayatımızdaki yerine de değinmeden geçmemek oldukça önemli.
Özellikle kaybolmaya yüz tutmuş geleneklere sahip çıkmayı tercih eden insanlar tarafından kullanımı talep görebilen kartpostallar, bugün teknolojinin de sağladığı imkanlar sayesinde pek çok tarza ve zevke hitap etmeyi başararak hayatımızdaki varlığını korumaktadır. Firmalar tarafından da tanıtım amacıyla kullanılan veya çalışanlar için özel günlerde hediye amacıyla tercih edilen bu kartlar, farklı amaçlarla da olsa işlevini sürdürebilmektedir.
Farklı temalarda ilgi çekici kartpostal örnekleri arıyorsanız Birbirinden Etkileyici Kartpostal Örnekleri başlıklı içeriğimize göz atabilirsiniz.
Kartpostalın Tarihçesi
Kartpostal nedir, sorusunu yanıtladığımıza göre, gelin birlikte bu köklü geleneğin tarihinde kısa bir yolculuğa çıkalım. Kartpostallar dünya tarihinde ilk kez, Theodore Hook tarafından tasarlanan resimli bir kartın 1840’ta Londra’nın Fulham semtinde yayınlanmasıyla karşımıza çıkmıştır. Ancak kullanımının yaygınlaşmasını sağlayan asıl olay, Osmanlı Devleti’nin de katılım gösterdiği 1893 Chicago Dünya Sergisi olmuştur.
Serginin ardından Amerikan Hükumeti, ABD posta teşkilatı aracılığıyla ilk defa 1 sent değerinde kartpostallar bastırmıştır. Bu kartların ön yüzünde bir resim yer alırken arka tarafında kartpostalı gönderecek kişinin notu ve gönderilecek kişinin adresi için ayrılmış boş bir alan bulunmaktadır.
Kartpostallar, o dönem içerisinde yalnızca iletişim aracı olarak kullanılmamış, dönemin siyasetini etkileyecek olayları ve gündemi belirlemek için de bir araç haline gelmiştir.
Osmanlı Devleti’nde kullanılmaya başlaması ise, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu vatandaşı olan Max Fruchtermann’ın 1867’de İstanbul’a gelmesi ve 2 yıl sonra burada bir çerçeveci dükkânı açması ile gerçekleşmiştir. Daha sonra 1895’’te, Osmanlı Devleti’ndeki günlük yaşantıdan kareler barındıran ve insanların yaşam biçimlerine dair ipuçları sağlayan tasarımlarla oluşturduğu ilk Osmanlı kartpostal serisini Breslau’da yayınlatmıştır.
Bu tasarımlar, görsel niteliklerinin çok ötesinde, döneme ışık tutmayı başaran siyasi belgeler olmayı da başarmıştır. Osmanlı kartpostallarının macerası, Fruchtermann’ın 1918’deki ölümüne kadar sürmüştür.
Kartpostal Nasıl Yazılır?
Kartpostal nedir, sorusu kadar önemli bir diğer konu ise elbette ki kartpostalın nasıl yazıldığıdır. Kartpostalları eski günlerde olduğu gibi bir haber gönderme amacıyla kullanmamamıza rağmen içerisine mutlaka bir mesaj veya bir not iliştiriyoruz. Gerek tebrik mesajı barındırsın gerekse de mizahi yönü olan keyifli bir yazı olsun, kartpostalı kullanmanın yani üzerine not yazmanın bir yöntemi vardır.
Bir kartpostalın standart ölçüsü genellikle 10×15’tir. Dolayısıyla uzun uzadıya yazılar yazmak için yeterli bir alan bulunmamaktadır. Ayrıca pul ve adres bölümlerini de göz önüne aldığımızda bu yazıları kısa ve öz tutmakta fayda vardır. Kartpostalın sağ üst köşesi pul veya pullar için ayrılmış bölümdür. Hemen altına, yani sağ alt köşeye ise gönderilecek olan kişinin adresi yazılmalıdır. Solda kalan kısımsa, dilediğiniz notu, tebriği veya fotoğrafı iliştireceğiniz alandır.
Kartpostalların gönderilmek için bir zarfa konulmasına gerek yoktur. Heyecanlı olan kısım ise tam olarak burası: sizin kartınızın yüzlerce hatta binlerce kartpostalın arasından hiç zarar görmeden sahibine ulaşmayı başarması.
Kartpostal Nasıl Gönderilir?
Kartpostal nedir, konusuna ek olarak nasıl gönderileceği de merak edilen bir diğer detaydır. Kartpostalınızın tasarımını seçtiniz, pulunuzu hazırladınız, notunuzu eklediniz ve artık kartpostalınız gönderime hazır.
Peki kartpostal nasıl gönderilir? Bunun için yaşadığınız ülkenin resmi posta kuruma gitmeniz gerekiyor. Ülkemiz için konuşacak olursak burası PTT. Eğer gönderi yurt dışına olacaksa gönderi ücreti de seçtiğiniz ülkeye göre değişmektedir. Gönderinin ulaşması için de belirlenen sabit bir süre bulunmamaktadır.
Kartpostalı göndermeden önce adres konusunda da dikkatli olmakta fayda vardır. Yurt dışına gönderilecek olan bir kartpostal için, gönderilen adresin ve ülke isminin İngilizce yazılması, kartınızın gönderdiğiniz kişiye doğru bir şekilde ulaşabilmesi açısından önem taşımaktadır.
El Yapımı Kartpostal Nasıl Hazırlanır?
Kartpostal nedir, nasıl gönderilir, bu gibi soruların yanıtını artık biliyoruz. Bir diğer önemli konu ise yıllar sonra bile hatırlanacak olan bu kartpostalı seçmektir. Ancak hazır almak yerine kendiniz yapma seçeneğini de göz önünde bulundurabilir ve zamansız bir hediye yaratabilirsiniz.
Sevdikleriniz için göndermek istediğiniz kartpostalı kendi emeğinizle ve zevkinizle hazırlamak da oldukça düşünceli ve özenli bir seçim olabilir. Özellikle el yapımı olan hediyelerin de oldukça değer kazandığı günümüzde, sizin tasarımınız olan özel bir çalışmayla ailenizi, dostlarınızı veya uzaklardaki sevdiklerinizi mutlu edebilirsiniz.
Evde rahatlıkla bulabileceğiniz malzemelerle kartpostal yapımı oldukça kolaydır. İşte el yapımı kartpostalın adımları:
Öncelikle beğendiğiniz renklerde birkaç adet karton edinmelisiniz. Daha sonra planladığınız ölçüde çizimler yaparak bu bölümleri kartondan kesmelisiniz. Bu kartonlar üzerine dilerseniz kuru veya pastel boyayla kendi çizimlerinizi yaparak özgün bir resim oluşturabilirsiniz. Kartonun dayanıklı olmasını sağlamak için altına mukavva da ekleyebilirsiniz. Arka yüze de ekleyebileceğiniz beyaz kâğıt, yazınızın daha düzgün ve güzel görünmesini sağlayacaktır.
Kendi çiziminizi yaparken sulu boya gibi malzemelerden kaçınmanızı tavsiye ederiz. Zira bulaşma ve akma riski oldukça yüksek bir boyadır ve gönderim sürecinden geçecekse bu aşamada zarar görebilir.
Bir diğer seçenek ise 3 boyutlu kartpostallardır. Katlanabilir olacak şekilde ölçülerini ayarladığınız ilgili bölümü kartondan keserek başlayın. Daha sonra, örneğin yılbaşı teması için seçtiğiniz 3 boyutlu çam ağacı veya kardan adam tasarımınızı oluşturun. Fikir sahibi olmak adına internetteki tasarımlara göz atarak etkileyici çalışmalar oluşturabilirsiniz. Bu kartpostalı hazırlarken, simli ve renkli kalemlerden de yararlanabilirsiniz.
Ayrıca kartpostalın iç kısmındaki alanlardan bir tarafa göndereceğiniz kişiyle olan bir fotoğrafınızı da ekleyerek hatıra niteliği yüksek bir kart oluşturabilirsiniz. Hazırladığınız 3 boyutlu tasarımları kartpostalın kapak kısmına yapıştırabilir ya da iç kısmındaki katlanma yerine yerleştirebilirsiniz. Böylelikle üç boyutlu kitap havasında bir kartpostal tasarlamış olursunuz.
El yapımı kartpostal tasarımları hakkında daha fazla öneri için Yılbaşı Kartını Kendin Tasarla başlıklı içeriğimizi inceleyebilirsiniz.
Matbuu’da Kartpostal Tasarımı
El yapımı kartpostal tasarlamak herkes için en uygun opsiyon olmayabilir. Bu sebeple, hazır kartpostal seçeneklerini de tercih edebilirsiniz. Ancak var olan görseller arasından zevkinize göre olan tasarımı bulmak her zaman kolay olmayabilir. Eğer belirlemiş olduğunuz bir fotoğrafla ya da istediğiniz bir tasarımla kartpostalınızı kaliteli bir şekilde matbaada oluşturmak istiyorsanız, profesyonel matbaa hizmetinin adresi Matbuu tam size göre.
Matbuu.com’a girerek seçtiğiniz görseli sisteme yükleyebilir ve online kartpostal baskı siparişinizi güvenilir bir şekilde verebilirsiniz. Bu sürecin ardından geriye sadece kartpostallarınızın adresinize teslim edilmesi kalacaktır.
Özge Okyay
