Son zamanlarda tasarımlarda, logolarda ve videolarda sıkça gördüğümüz ve duyduğumuz tipogafi tekniğini anlatacağız bu yazıda. Tipografi nedir, tipografi tasarımları ve kullanım alanlarından bahsedeceğiz.
Tipografi logolarda, kartvizitlerde, reklam materyallerinde, ürün ambalajlarında sıkça kullanılmaktadır. Tasarımı ve şekli itibariyle şık ve minimal duran tipografi sanatı, gittikçe daha popüler olmaya ve daha çok yerde kullanılmaya başlandı. Örneğin, sadece yazılarla yapılan video örnekleri tipografik video olarak, harflerle yaratılan logo tasarımları da tipografik logolar olarak adlandırılmaktadır.
Tipografi, yazılı birşeyi, daha dikkat çekici ve okunabilir hale getirmek için de kullanılabilir. Düz geçen metinler yerine tipografi ile daha hareketli, sıkıcı olmayan ve dikkat çeken uygulamalar yapılabilir. Afişlerde, videolarda ve reklamlarda bu yöntem çok sık kullanılmaktadır.
Tipografi Nedir?
Gelelim “tipografi nedir?” bunu anlatmaya… Tipografi, harf ve semboller kullanılarak yaratılan görsel tasarımlardır diyebiliriz. Yazıları boyut, font ve boşlukları bakımından düzenleme ve tasarlama sanatıdır. Tipografi ile ilgilenen kişilere tipograf denir. Kökeni Yunanca’dan gelen bu kelimenin tanımına ait bilgileri Wikipedia’dan okuyabilirsiniz.
Tipografi ile insanların ilgisini çekmeyen bir şeyi birden daha dikkat çekici ve akıcı yapabilirsiniz. Bu yüzden de tipografik bir tasarım yapılırken dikkat edilmesi gereken birçok unsur vardır. Çoğu insan farkında olmasa da, tipografi insanları psikolojik yönden etkileyebilir. Çok karmaşık ve sıkışık bir yazı tipi psikolojik olarak yorucu ve sıkıcı bulunurken, daha temiz ve düz yazı tipleri daha ferahlatıcı ve rahatlatıcı bir etki bırakıyor.
Tipografik tasarımları daha dikkat çekici yapmaya çalışırken karmaşık ve yorucu olmamasına dikkat etmelisiniz. Bu sebeple yazı boyutu, harf ve kelimeler arasındaki boşluklar, font gibi etkenleri dikkatli düşünmelisiniz. Font özellikle çok önemlidir. Kullandığınız fontların tasarımı nasıl etkilediği ile ilgili detaylı bilgiye, Kullandığınız Font Tasarımlarınızın Değerini Nasıl Etkiliyor? başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Tipografi tasarımını nerede kullanacağınıza bağlı olarak değişiklik gösterebilse de, bazı fontların okunması daha zor olduğu için insanların ilgisini çekmesi amaçlanırken okunamamasından kaynaklı istediğiniz başarıyı elde edemeyebilirsiniz.
Washington State Üniversitesi’nin yaptığı bir araştırma sonucunda, farklı fontların farklı karakterleri olduğu ortaya çıkmış. İnsanların yazı tiplerine karşı hissettiklerini araştırmak üzere bir çalışma yapılmış. Bazı yazı tipleri güçlü olarak çıkarken bazıları da arkadaşça veya gösterişli olarak çıkmış. Yazı tiplerinin insanlar üzerindeki etkilerini göz önünde bulundurarak yaptığınız tasarımda ona göre bir yazı tipi seçmelisiniz.
Ayrıca, yazı tipi gibi boşluklar da, tipografik tasarımda öne çıkan diğer bir etkendir. Harfler ve kelimeler birbirine çok yakın olduğunda karışık görünecektir. Hatta, satır arası boşluklar da oldukça önemlidir. Satır aralarındaki boşluklar yazının okunabilir olmasını sağlar. Dikkat çeken bir tipografik tasarım yaptıktan sonra insanların okumasını sağlamak ve tasarımın çok karmaşık durmasının önüne geçmek için satır boşluklarına dikkat etmelisiniz.
Tipografik tasarımlarda dikkat etmeniz gereken en önemli unsur metnin kolay okunabilir olması olduğu için satır arası boşluklar ve yazı tipi gibi etkenler başarılı bir tasarım yapmak için çok önemlidir. Yaptığınız tipografik tasarımla insanların dikkatini çekmek istiyorsanız düz ve sıkıcı görünmeyen, hareketli ve göze çarpan bir tasarım yapmalısınız. Tipografi okuyucular için yapılan bir tekniktir, bunu unutmayın.
Tipografi Terimleri
Tipgrafi nedir sorusunun yanıtını artık biliyorsunuz. Satır boşlukları, harf boşlukları gibi kelimelerin her birinin bir terimi var ve şimdi bunları inceleyelim. Bu terimleri ve önemlerini bilmeniz tipografi tasarımı aşamasında faydalı olur. Tipografi terimlerini inceleyim;
Kerning: Tipografide kerning, üstteki resimde gördüğünüz gibi harfler arasında bırakılan boşluktur. Harfler arasındaki boşluk tasarımda önemli bir yere sahiptir, çünkü harfler birbirine çok yakın olduğunda iç içe geçmiş gibi görünür.
Leading: Satırlar arasındaki boşluğa verilen isimdir. Leading’in tasarımdaki önemi yazıların çok karışık durmasını önler ve okuyucunun daha rahat bir okuma yapmasını sağlar. Yukarıdaki görselde leading’in tanımlandığı yeri görebilirsiniz.
Espas: Kelimeler ve paragraflar arasındaki boşluktur. Kelimelerin birbirine çok yakın olması okunamayan, net olmayan bir yazı olmasına sebep olur.
Kerning, espas ve leading kelimeleri tipografik tasarımda kullanılan kelimelerdir. Bunların dışında, font, punto, italik, bold gibi genel kelimeler de tipografiyi ilgilendiren terimlerdir.
Ayrıca, tipografiyi ilgilendiren bir diğer terim grubu da fontlarla ilgilidir. Yazı tipi terimleri de bilinmelidir. Örneğin, serif, sans serif gibi yazı tipi terimleri vardır. Bunlar font aileleri olarak bilinirler ve tipografide font ailelerin yeri ve etkisi çok büyüktür. Uyumlu bir tipografik tasarım yapmak istiyorsanız, seçtiğiniz yazı tiplerinin aynı font ailesinden olmasına dikkat edin.
Tipografi gibi başka yabancı sözcükleri de merak ediyorsanız, özellikle dijital pazarlama alanına hakim olmak isteyenler için son derece bilgilendirici bir kaynak olan Popupsmart Encyclopedia‘yı da incelemenizi tavsiye ederiz.
Tipografi İle Yapılan Tasarım Örnekleri
Tipografi tasarımlarında hareketlilik yaratmak için, font ve puntolar kadar renklerin de önemi büyüktür. Farklı renkleri kullanarak tasarımlarınıza hareketli ve dikkat çekici bir görünüm kazandırın. Seçtiğiniz renklerin birbiri ile uyumlu olmasına ve hepsinin eşit derecede kullanılmasına dikkat edin.
Punto büyüklükleri ve kalınlıklarla oluşturulmuş çok iyi bir tipografi örneği. Tipografi de asıl amaç, yazılı bir metni daha dikkat çekici ve hareketli bir hale getirmektedir. Buradaki örnekte de farklı büyüklükte ve kalınlıklarda yazılar kullanılarak bu amaca ulaşılmış. Ayrıca tasarım ikiye bölünüp yazılar asimetrik bir şekilde dağıtılarak daha farklı bir görünüm kazandırılmış. Kullanılan font okunabilir, basit bir font. Yazılar ve harfler ayırt edilebiliyor.
Tipografik afişler birçok film, oyun, sergi, festival gibi etkinliklerde kullanılmaktadır. Üstteki görsel de bir oyunda kullanılan tipografik afiş örneği. Aynı tipte ve aynı kalınlıkta kullanılan yazıda, üç boyutlu bir efekt ile hareketlilik yakalanmış.
Tipografik tasarımlarda illaki farklı fontlar ve kalınlıklar kullanılmalı diye birşey yok bu tarz efektlerle farklılık sağlayabilirsiniz. Asıl dikkat çekilmek istenen yazılarda daha büyük punto ve parlak bir renk, diğer bölüm ise daha küçük punto ve soluk bir renk tercih edilmiş.
Üstteki örnekte de tipografi nedir sorusuna oldukça tatmin edici bir yanıt görüyoruz. Tek tip bir font kullanılmış fakat, yazılar yatay, dikey, düz ve ters kombinasyonlarla bir araya getirilerek değişik bir tipografik tasarım oluşturulmuş. Kullanılan renkler, zıt gibi görünse de ikisinde de vintage bir görünüm olduğu için birbirlerine uyumlu durmuş. Tasarıma en çok hareketliliği, üstü kalın kelimeler ve bazı uzatılmış harfler vermiş.
Örnekteki tasarımda bir şekil ile birleştirilen tipografik tasarım görüyoruz. Bisiklet figürü ile birleştirilen tipografide kelimelerden öte harfler büyüklü küçüklü kullanılmış ve bu şekilde hareketlilik kazandırılmış. Ayrıca yapılan açıklamalar da çok küçük bir fontta yazılmış.
Asıl dikkat çekilmek istenen yerler büyük ve kalın harflerle oluşturulmuş. Harfler üst üste birleştirilerek bisiklet kullanan bir insan figürü elde edilmiş. Tipografi ile nasıl dikkat çekebileceğinizi, oldukça değişik ve sıra dışı bir örnekle açıklamış olduk.
Afiş, poster, broşür gibi tanıtım materyallerinde müşterilerinizin dikkatini çekmek için illaki resimler ve şekiller kullanmak zorunda değilsiniz. Farklı bir tipografi çalışması ile de oldukça dikkat çeken ve farklı olan bir afiş yapabilirsiniz. Herkesten farklı olmak ve bu şekilde öne çıkmak istiyorsanız, tipografiyi mutlaka düşünmelisiniz. Tipografi ile oluşturduğunuz tüm online broşür baskısı, afiş baskı veya el ilanı baskısı işlerinizi kolayca matbuu.com’dan yaptırabilirsiniz.
Betül Bayraktar
Matbuu Blog
bengu
Özge Okyay
