Kağıt Nasıl Yapılır? 8 Adımda Kağıt Üretimi

Hangi meslekle uğraşıyor olursanız olun, mutlaka kağıt ile işiniz olmuştur diye düşünüyoruz. Peki kağıt nasıl yapılır diye hiç düşündünüz mü?

Ambalajlama, belgeleme, arşivleme, kopyalama, gibi konularda ve kitap, defter, broşür, etiket, kartvizit, afiş, dosya gibi baskı ürünlerinde kullanılan kağıt, yokluğu günlük yaşantımızı imkânsız hâle sokabilecek bir materyal.

Özellikle iş yerlerinin ve okulların en büyük harcama kalemlerinden biri olan farklı boyutlardaki kağıtlar, çok aşamalı bir üretim süreci sonunda kullanılabilir hale geliyor. Bu içeriğimizde sizlere bu üretim aşamaları ve kağıt üretiminde kullanılan hammaddeler hakkında bilgi vermeye çalışacağız.

Kağıt Nasıl Yapılır?

Kağıt; yaklaşık 2000 yıldır kullanılan, insanoğlunun medenileşmesine olanak sağlayan, varoluşun en önemli buluşlarından biri. Antik çağlarda kağıt yerinde kullanılan kil tablet, hayvan derisi, eski kıyafetler ya da çeşitli bitki yaprakları kullanılıyordu.

Günümüzde ise kağıt, bilindiği üzere yaygın olarak ağaçlardan üretiliyor. Peki bir ağaç nasıl kağıda dönüşebiliyor? İşte kağıt ve kağıt yapımı aşamaları hakkında merak ettikleriniz.

Kağıdı Kim İcat Etti?

Tarih derslerinde karşımıza çıkan papirüs, modern kağıdın bilinen ilk formudur ancak günümüzde kullanılan kağıdın temelleri, M.S. 105. yüzyılda Ts’ai Lun isimli bir memur tarafından atıldı.

Ts’ai Lun gerçek bir kağıt elde edebilmek için kenevir, çimen ve balık ağı kullanmıştı. Ts’ai Lun tarafından bulunan kağıt formları, yüzeyleri çok pürüzlü olmasına rağmen birkaç asır boyunca Ortadoğu başta olmak üzere, Asya ve Avrupa’da kullanıldı.

Aslında kağıdın tarihçesi, “Kağıt nasıl yapılır?” sorusunun cevabı hakkında fikir veriyor. Çünkü modern kağıt üretim yöntemleri, bu pürüzlü yüzeyleri düzleştirme ihtiyacıyla keşfedildi.

Kağıt Neden Yapılır?

Kağıt yapımı aşamaları konusuna değinmeden önce, kağıdın hammaddelerinden bahsedelim. Kağıdın hammaddesinin ağaç olduğu artık herkes tarafından biliniyor. Ancak kağıdın elde edilebilmesi için ağaçtan elde edilen selülozun yanı sıra su, Çin kireci ve çeşitli beyazlatıcı maddeler de kullanılıyor.

Ayrıca gelişen teknolojiler, kağıt üretiminde daha sürdürülebilir ve çevreci çözümleri de beraberinde getirdiler. Bu teknolojiler ve yöntemler sayesinde kağıt üretiminde kullanılan hammaddeler arasına taş, tekstil, yosun, deri ve meyvelerin sap, kabuk ve çekirdekleri de girdi.

Kağıt Üretimi Aşamaları

1. Kağıt üretiminde kullanılacak ağaçlar, üretim için kesilerek kütük haline getirilir,
2. Kütük haline getirilen ağaçların kabukları, iç malzemeye zarar vermeden soyulur,
3. Kabuğu soyulan kütükler küçük parçalar halinde, içerisine çeşitli kimyasallar karıştırılmış suya atılarak liflerine ayrılır,
4. Liflerine ayrılmış olan kütük artık hamur haline gelmeye hazırdır. Kağıdın üretim aşamaları arasındaki en önemli adım olan hamur elde etme için silindirleri olan bir öğütücü kullanılır ve preslenen malzemelerden kağıt olmaya hazır bir selüloz hamuru elde edilir,
5. Elde edilen hamur, Çin kireci ve çeşitli beyazlatıcı maddeler ile beyaz bir görünüme kavuşur, (Bu beyazlatıcı malzemelerin eklenmediği kağıtlara kraft kağıt denir. Kraft kağıtlar ‘kese kağıdı’ adıyla da bilinirler.)
6. Sıvı haldeki beyazlatılmış hamur düz bir zemine dökülerek silindir ile düzleştirilir ve kuruması beklenir,
7. Kuruyan hamur sıkıştırılır,
8. Sıkıştırılmış hamur yeniden kurutma işlemine tabi tutulur ve şekil almaya hazır hale gelir.

Günlük yaşantımızın hemen her noktasında ihtiyaç duyduğumuz kağıt çeşitleri, büyük emekler harcanarak ve pek çok işlemden geçirilip kullanıma hazır hale geliyor. Elbette kağıt üretiminde kullanılan hammaddeler ve üretim aşamasına destek olacak teçhizatların kalitesi, doğrudan kağıt kalitesini de etkiliyor.

Kağıdın Geri Dönüşümü

Hem ülkemizde, hem de dünyada her yıl tonlarca kağıt atık doğaya karışıyor ve ağaca olan ihtiyaç her geçen gün biraz daha artıyor. Ancak çevreci farkındalık çalışmalarının meyvelerini vermesi ve tüketicilerin her geçen gün biraz daha bilinçlenmesi ile kağıt üretimi ve geri dönüşümü konusuna da daha çok önem veriliyor.

Bu işlem sayesinde her yıl tonlarca kağıt atık yeniden kullanılabilir hale getiriliyor. Özellikle de okul, hastane, iş yerleri ve marketlerde bulunan geri dönüşüm kutuları sayesinde, artık daha az ağaç kesiliyor. Hatta bazı işyerleri kağıt dönüşümünü zorunlu hâle getirecek bazı önemli adımlar atıyor.

İşte birkaç adımda, doğamızı kurtaracak olan kağıdın geri dönüşüm serüveni;

• Öncelikle kağıt geri dönüşümü için atık ayırma işlemi gerçekleştirilir,
• Ayrıştırılan atıklar öğütme makinesinde küçük parçalara ayrılır,
• Bu parçaların, suda bekletilerek liflerinden ayrılması beklenir. Bu suya aynı zamanda sodyum, hidroksit ve karbonat da eklenerek kağıtlar üzerindeki mürekkepler temizlenir,
• Kağıt bu işlemlerden sonra yumuşak bir hamur haline gelir. Bu hamur, kağıt yapma makineleri tarafından preslenerek suyundan arındırılır,
• Sudan arındırılan hamur rulolara sarılarak kurutulur,
• Kuruyan hamur, tıpkı ağaçtan kağıt üretiminde olduğu gibi kesilerek, nihai kullanıma hazır hale getirilir.

Kağıt Geri Dönüşümü Neden Önemlidir?

Eğitim ve iş hayatımızda sıkça kullandığımız kağıtlar, ağaç hamurundan üretildiği için, geri dönüşüm süreci büyük önem taşıyor çünkü kağıdın kullanım alanı düşündüğümüzden daha geniş.

Kağıttan ambalajlar, torbalar, koliler, kutular, tabaklar, bardaklar, peçeteler, tuvalet kağıtları, biletler, alışveriş fişleri ve her gün kullandığımız daha nice eşya üretiliyor. Tüm bu eşyaların yapımı için de yine ağaç hamuru kullanılıyor.

Her yıl yaklaşık 40 hektarlık ormanlık alan, yalnızca kağıt ve kartondan yapılan tüm malzemelere hammadde sağlamak amacıyla kağıt üretimi aşamaları için yok ediliyor. Daha iyi anlaşılabilmesi için şöyle ifade edelim: Her yıl insan eliyle yok edilen bu ormanlık alana 8 tane İstanbul ya da 2 tane Antalya sığdırmak mümkün.

1 tonluk bir kağıt hamuru elde edebilmek için 20 ağacın kesilmesi gerekiyor. Ayrıca her 20 ağaca ek olarak 27 bin litre su da aynı üretim aşamasında kullanılıyor. Bunun sonucu olarak da 1.3 ton karbondioksit açığa çıkıyor. Bu nedenle kağıdın geri dönüşümü, dünyadaki yaşamın edebilmesi için hayati bir öneme sahip.

Taştan Kağıt Nasıl Üretilir?

Dünya üzerindeki yeşil alanların her geçen gün biraz daha azalması ve küresel ısınmanın kendini biraz daha hissettirmesi ile birlikte hem bilim insanlarının doğa dostu çözümler aramaya yönelmeleri hem de bilinçli tüketicilerin tercihlerini çevreci ürünlerden yana kullanmaları, kağıt yapımında orman katliamının önüne geçebilecek yeni buluşlar ortaya çıkardı.

Bunun en düşük maliyetli ve gelecek vaat eden örneklerinden biri taştan kağıt üretimi. Taş kağıtlar, gelecek dönemlerde duyulan kağıt üretimi için en sürdürülebilir seçenek olarak kabul görüyor.

Yırtılmaya ve ıslanmaya karşı son derece dayanıklı olan bu kağıtlar da, tıpkı ağaç hamurundan elde edilen kağıtlar gibi %100 geri dönüşüme katılabiliyor. Ayrıca bu kağıtlar sayesinde, kağıt üretim aşamaları sırasında ortaya çıkan karbondioksit salınımı da yaklaşık yüzde 67 oranında azalıyor.

Adından da anlaşılacağı üzere taştan kağıtlar için hammadde olarak ağaç kullanmaya gerek yok. Bu da her yıl kağıt üretimi için kesilen milyonlarca ağaçtan feragat edilebileceğini gösteriyor. Üstelik taştan kağıt üretimi için doğadan taş toplamak da gerekmiyor. Çünkü taş ocaklarındaki atık taşlar ile tonlarca kağıt elde etmek mümkün.

Taştan üretilen kağıtların içerisinde ağaç değil, kalsiyum karbonat (CaCO3) tozu bulunuyor. Taş ocaklarındaki atık taşlar olabildiğinde ince öğütülerek, içerisine reçine ekleniyor ve kağıdın temel malzemesi elde edilmiş oluyor.

Matbuu ailesi olarak ihtiyaç duyduğunuz tüm baskı ürünlerini, birinci hamur, ikinci hamur, üçüncü hamur, kuşe, Amerikan Bristol, aydınger, tuale veya mat kuşe kağıtlarla hazırlıyoruz. Siz de en iyi baskı kalitesine istediğiniz kağıt üzerinde sahip olmak için online matbaanız Matbuu’yu tercih edin!